Moszna
Ozimek
Opole Groszowice i Metalchem
Gogolin
Góra św. Anny

Historia przemysłu opolszczyzny

Szlaki Przemysłu i Żeglugi

Przemysł Opolszczyzny ma mocny rodowód i silne tradycje sięgające industrializacji Górnego Śląska oraz dzisiejszych terenów Polski. Takie gałęzie przemysłu jak hutnictwo, żelazo, wapno, produkcja mebli i produkcja porcelany stanowiły fundament dla rozwoju industrializacji.

To właśnie w Ozimku (gdzie znajduje się wybudowany w 1827 r. najstarszy w Europie kontynentalnej żelazny most wiszący), po raz pierwszy na Starym Kontynencie w 1798 r. użyto koksu do wytopu surówki. Następnie, przemysł metalurgiczny przeniósł się na dobre do kopalni na Górnym Śląsku. Jednak, województwo opolskie na czele z Ozimkiem oraz Zdzieszowicami – gdzie znajduje się największa koksownia w Europie, odegrało znaczącą rolę w tym zakresie.

Opolskie zostało wcześnie połączone z systemem kolei i dróg wodnych Prus /Niemiec w XIX wieku. Najważniejsze połączenia kolejowe powstały przy rzece Odrze i Kanale Kłodnickim, łącząc obszary górnicze Górnego Śląska z resztą Niemiec wraz z głównym portem wodnym w Koźlu (dzisiejsza część Kędzierzyna-Koźla). Położenie w korytarzu transportowym pomiędzy ciężkim uprzemysłowionym Śląskiem a resztą Niemiec rozpoczęło industrializację regionu.

Od XIX wieku przemysł cementowy odegrał znaczącą rolę w życiu gospodarczym regionu. Branża wapienno-cementowa rozwinęła się w rejonie Opola, Krapkowic i Strzelec Opolskich w oparciu o bogate magazyny wapieni. Przed „Wielką depresją” (kryzys finansowy lat 30-stych XX wieku) w samym mieście Opole znajdowało się 8 cementowni, a we wsi Gogolin znajdowało się aż 35 pieców wapienniczych.

Lokalizacja województwa sprzyjała także rozwojowi przemysłu z branż lekkich, towarów konsumpcyjnych oraz podejmowaniu śmiałych inwestycji. Jedną z najwybitniejszych jest fabryka obuwia Bata w Otmęcie (dzisiejsza część Krapkowic) stworzona w latach 30. XX wieku. Tomas Bata, czyli „Henry Ford Europy Środkowej” to synonim wysokiej jakości obuwia oraz nowoczesnego, pionierskiego zarządzania i organizacji pierwszej w regionie korporacji ponadnarodowej.

Oprócz historii „Najsłynniejszego szewca świata”, województwo opolskie ma swoją kartę historii w branży motoryzacyjnej i może poszczycić się własną marką samochodową – „Nysa”, popularną w czasach komunizmu. Wprawdzie, marki „Nysa” i „Otmęt” nie przetrwały transformacji gospodarki w latach 90., ale dziś są źródłem inspiracji. W XXI wieku Opolskie jest miejscem do tworzenia się nowych, odnoszących sukcesy marek, np. w przemyśle meblarskim znane są ekskluzywne meble Kler.

Kędzierzyn-Koźle jest drugim miastem województwa opolskiego i nadal obsługuje przemysł regionalny z portem rzecznym, stoczniami oraz ważnym szlakiem wodnym i kolejowym między Wrocławiem a sąsiednim regionem Górnego Śląska. Część miasta Kędzierzyn rozwinęła się w latach 60. ubiegłego wieku, kiedy to jej chemiczna produkcja wojenna została opracowana dla potrzeb polskiego rolnictwa i przemysłu. Przemysł chemiczny i żeglugowy w Kędzierzynie-Koźlu dobrze sobie radzi i przynosi nową generację produktów.

Pierwsze drogi kolejowe łączyły Opolskie z sąsiednimi regionami i krajami. Od lat 50. XX wieku mobilność ludzi z i do Opolskiego jest bardzo wysoka, a region przez lata staje się wieloetniczny. Okres industrializacji do 1914 r. przyniósł różnym narodowościom - Czechom, Niemcom, Żydom i Polakom tolerancyjną wspólnotę. W okresie późniejszego rozwoju przemysłowego region przygotował migrantów ekonomicznych z innych regionów Polski. Opolskie jest obecnie centrum kulturalnym mniejszości niemieckiej w Polsce.

Gospodarka Opolszczyzny wciąż opiera się na bardzo tradycyjnych filarach - cemencie, wapnie, chemii, koksie, żelazie, przemyśle meblarskim i produkcji żywności oraz motoryzacji. Władze regionalne i lokalne podejmują działania w celu przyciągnięcia dalszych inwestycji i wspierania innowacji poprzez inteligentne specjalizacje regionalne. Sektorami o ogromnym potencjale są przemysł spożywczy, chemiczny, budowlany i motoryzacyjny, przemysł dóbr konsumpcyjnych. Region jest dobrze skomunikowany, znajduje się przy autostradzie A4 i liniach kolejowych łączących Opolszczyznę z południową częścią Polski i Europą.

Opolskie ma dobrze rozwinięty sektor szkolnictwa wyższego - 6 uczelni wyższych (uczelnie wyższe, uczelnie techniczne, uczelnie niepubliczne), ośrodki badawczo-rozwojowe. W sumie region ma dwa parki technologiczne, kilka akademickich inkubatorów przedsiębiorczości, inkubatory przedsiębiorczości, centra transferu technologii, fundusze pożyczkowe, fundusze gwarancyjne i organizacje pośredniczące w działalności gospodarczej.

Rozwiń

Odkryj szlaki turystyki przemysłowej

Szlaki tematyczne

Inducult 2.0

O projekcie

InduCult2.0 - „Industrial heritage, cultural resources of current industries and creative pioneers – utilizing Industrial Culture in Central Europe” łączy regiony Europy Środkowej: Austrii, Chorwacji, Czech, Niemiec, Polski, Słowenii i Włoch oraz belgijskiej Limburgii.
Działania merytoryczne projektu są realizowane od 1 czerwca 2016 r. do dnia 31 maja 2019 r.

sylwetka